Công dung ngôn hạnh là gì? “Tứ đức” của phụ nữ xưa và nay

9 Tháng Hai, 2023 106 HienNguyen

Công dung ngôn hạnh – thước đo mang tính khuôn mẫu để đánh giá người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Vậy bạn có hiểu rõ công dung ngôn hạnh là gì ? Sự thay đổi của công dung ngôn hạnh trong xã hội nay như thế nào? Hãy cùng với sieusach.info tìm hiểu về 4 chuẩn mực này nhé!

Công dung ngôn hạnh là gì?

Công dung ngôn hạnh được biết đến là một chuẩn mực trong thuyết tam tòng tứ đức mà triết gia Khổng Tử của Trung Quốc đã đưa ra. Đây chính là tiêu chuẩn cơ bản mà một người phụ nữ cần phải đạt được trước khi người đó về nhà chồng. Trong thời phong kiến thì những người phụ nữ cần phải tự rèn luyện bản thân mình theo tiêu chuẩn này để có thể trở thành một người vợ chuẩn mực. Cụ thể như sau:

cong-dung-ngon-hanh-la-gi

Công – Dung – Ngôn – Hạnh

Công 

Công ở đây chính là công trong “nữ công gia chánh”. Từ này được dùng để chỉ một người phụ nữ giỏi tề gia nội trợ, giỏi thêu thùa may vá cũng như giỏi trong việc nuôi dạy con cái. Nếu như một người phụ nữ mà không biết những công việc nhỏ nhất như từ đường kim mũi chỉ trở đi thì sẽ không được coi là nữ công.

Tuy nhiên, đến thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ xâm lược thì quan niệm về chữ công lúc này lại có sự thay đổi. Chuẩn mực để xây dựng một người phụ nữ đó là trung hậu đảm đang. Trong đó “trung” là trung với nước, với nhà, với chồng và với con. Đi xa hơn là “trung” với cả đồng bào. Còn “đảm đang” thì vẫn là giỏi quán xuyến việc nhà.

Dung

Dung ở đây chính là dung mạo, được hiểu là hình thức và dáng vẻ bên ngoài, là nhan sắc, là vẻ đẹp của người phụ nữ. Một cô gái muốn xuất giá về nhà chồng thì cần phải đạt được chuẩn mực về vẻ ngoài duyên dáng, kín đáo và thùy mị theo kiểu “thắt đáy lưng ong”.

Ngôn

Ngôn ở đây ý chỉ đến lời nói. Một cô gái muốn xuất giá về nhà chồng thì phải nói được những lời kín đáo, nhỏ nhẹ và nhã nhặn. Ngoài ra thì bên cạnh việc sử dụng ngôn từ phù hợp thì các cô gái cũng phải có được những cử chỉ đúng phép tắc để thể hiện được vẻ đẹp của sự đoan trang và nết na. Hiểu đơn giản là ngôn từ của các cô gái cần phải nói đúng lúc và đúng chỗ.

Kể cả trong thời nay thì những người phụ nữ cũng cần phải có chuẩn mực trong việc giao tiếp đối với những người xung quanh để thể hiện được nét đẹp văn hóa của mình. Bên cạnh đó thì các động tác và cử chỉ cũng phải tỏ ra được sự nhẹ nhàng và lễ phép với người lớn để thể hiện được vẻ đẹp nết na của bản thân.

Hạnh

Hạnh ở đây được hiểu là đạo đức của người phụ nữ. Đây cũng chính là yếu tố quan trọng nhất mà một người phụ nữ gia giáo phải có được. Đó chính là lòng nhân hậu, là sự thủy chung và giữ trọn được nề nếp gia phong của gia đình nhà chồng. Đức hạnh của một người phụ nữ sẽ được thể hiện rất rõ trong mối quan hệ với bố mẹ chồng, với chồng và với con cái.

Ý nghĩa của công dung ngôn hạnh là gì?

Thực chất thì công dung ngôn hạnh chính là một chuẩn mực đạo đức xã hội. Chuẩn mực này với mục đích để mọi người hướng đến và hoàn thiện bản thân mình từng ngày. Khi đã đạt được chuẩn mực về công dung ngôn hạnh thì người phụ nữ sẽ thể hiện được sự lương thiện, sự tháo vát cũng như sự khéo léo trong giao tiếp và ứng xử của mình.

y-nghia-cua-cong-dung-ngon-hanh-la-gi

Công dung ngôn hạnh – Tứ đức của người phụ nữ

Không chỉ ở thời phong kiến mà cho đến tận ngày nay thì công dung ngôn hạnh vẫn là tiêu chuẩn mà nhiều người phụ nữ đạt được trong vai trò làm mẹ, làm vợ cũng như làm con dâu của mình. Điều đó được thể hiện rất rõ: Trong vai trò làm vợ thì người phụ nữ luôn sẵn sàng chia sẻ gánh nặng với chồng và là chỗ dựa tinh thần cho chồng. Còn ở vai trò làm mẹ thì người phụ nữ lại thể hiện rất tốt trong việc nuôi dạy con cái. Với vai trò làm con dâu thì người phụ nữ lại thể hiện được sự hiếu thuận với bố mẹ chồng của mình.

Sự thay đổi của công dung ngôn hạnh thời xưa và nay

Trong mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau thì những tiêu chuẩn đặt ra để đánh giá về người phụ nữ cũng không giống nhau mà nó đều có sự thay đổi nhất định. Chính điều này đã tạo nên sự khác biệt về công dung ngôn hạnh thời xưa và nay của người phụ nữ. Cụ thể như sau:

Công dung ngôn hạnh thời xưa

Trong xã hội xưa thì công dung ngôn hạnh như một chuẩn mực đạo đức để mọi phụ nữ hướng tới, giúp hoàn thiện bản thân để có thể trở thành một người có vẻ đẹp bên ngoài cùng các phẩm chất cao quý bên trong.

Thời xưa, một người phụ nữ công dung ngôn hạnh không chỉ biết “đảm việc nhà” mà còn có thể là người “giỏi việc nước”. Người phụ nữ đảm đang, tháo vát và biết quán xuyến tốt mọi công việc trong gia đình. Tuy nhiên khi đất nước gặp lâm nguy thì họ luôn sẵn sàng cầm gươm, giáo, gậy gộc… để chiến đấu với quân thù.

cong-dung-ngon-hanh-thoi-xua

Công dung ngôn hạnh của người phụ nữ xưa

Phụ nữ Việt Nam ta đã đóng góp một phần không nhỏ vào những chiến công hiển hách trong trang sử vàng của dân tộc ta. Có thể kể đến những chiến thắng lẫy lừng của những người phụ nữ anh hùng như: Bà Trưng, Bà Triệu, bà Huyện Thanh Quan, nữ tướng Bùi Thị Xuân, Đoàn Thị Điểm hay Hồ Xuân Hương… Đây chính là những mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta.

Nói về công lao, tài đức và vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam xưa thì khó có một ngòi bút nào có thể lột tả hết được. Mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau thì nét đẹp của người phụ nữ được khắc họa ở nhiều khía cạnh khác nhau nhưng chỉ có sự hy sinh thầm lặng thì ở thời nào cũng vậy. Nó đã trở thành phẩm chất truyền thống của người phụ nữ Việt Nam mà khó có đất nước nào có thể có được.

Công dung ngôn hạnh thời nay

Người phụ nữ thời nay lại mang nét đẹp hiện đại và năng động. Họ trở nên năng nổ trong các hoạt động xã hội, không chỉ đóng vai trò là người giữ lửa trong gia đình mà họ còn nắm giữ rất nhiều vị trí quan trọng trong các lĩnh vực khác nhau như: kinh tế, xã hội, quản lý nhà nước, khoa học kỹ thuật… Do đó mà công dung ngôn hạnh thời nay không còn chỉ mang nghĩa gốc mà nó đã được mở rộng, phát triển theo nhiều hướng khác nhau.

cong-dung-ngon-hanh-thoi-nay

Công dung ngôn hạnh của người phụ nữ hiện đại

Công dung ngôn hạnh của phụ nữ thời nay có nhiều điểm khác xưa:

– Công: Những công việc trong gia đình giờ đã có sự hỗ trợ của các thiết bị công nghệ nên người phụ nữ không còn vất vả như xưa. Bên cạnh đó thì nhiều anh chồng chia sẻ công việc nhà với vợ hoặc thuê người giúp việc nên việc nhà của người phụ nữ thời nay nhẹ gánh đi rất nhiều. 

– Dung: Trong xã hội hiện đại thì “dung” được người ta đề cao và quan tâm. Nếu như có nhan sắc thì công việc người phụ nữ cũng trở nên thuận lợi hơn. 

– Ngôn: Đức tính này trong thời hiện đại cũng có nhiều sự thay đổi. Người phụ nữ có thể làm chủ cuộc sống, có chỗ đứng trong xã hội. Vị thế được nâng tầm nên họ có tiếng nói hơn, sự tự tin thể hiện trong lời nói có phần đanh thép và dứt khoát.

– Hạnh: Trong thời nào cũng vậy, đù người phụ nữ hiện đại có đảm đương nhiều trọng trách hơn ngoài xã hội nhưng khi về nhà thì họ vẫn là một người vợ, người mẹ tần tảo. Họ lo từng bữa cơm trong gia đình, chăm sóc con cái và luôn là chỗ dựa tinh thần cho người chồng. 

Có thể thấy, ở bất kỳ thời đại nào thì công dung ngôn hạnh đều là thước đo của người phụ nữ và chỉ khác là thước đo đấy được đo theo chiều hướng như thế nào mà thôi.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi liên quan đến công dung ngôn hạnh là gì. Trong thời đại hiện nay thì quan niệm “tứ đức” này đã thể hiện khái niệm rộng. Đây là cơ hội để người phụ nữ có thể khẳng định bản thân và hướng tới những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống đấy! 

Bài viết liên quan