Dấu gạch ngang là gì? Ví dụ, tác dụng của dấu gạch ngang & bài tập

7 Tháng Tám, 2023 106 Tuyentb

Dấu gạch ngang là nội dung quan trọng xuất hiện trong môn Tiếng Việt lớp 3 và lớp 4. Vậy các bạn có còn nhớ dấu gạch ngang là gì không? Tác dụng của dấu gạch ngang trong câu là gì?. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về loại dấu câu này qua những thông tin trong bài viết nhé.

Dấu gạch ngang là gì?

Dấu gạch ngang được sử dụng trong đầu mục liệt kê, cụm liên danh, liên số, đánh dấu ở phần chú thích và lời nói trực tiếp của nhân vật. Giữa nó và các từ khác phải có dấu cách ở hai bên.

Dấu gạch ngang được sử dụng nhiều trong các văn bản

Dấu gạch ngang được sử dụng nhiều trong các văn bản

Dấu gạch ngang rất dễ bị nhầm lẫn với dấu gạch nối, có ký hiệu (-). Dấu gạch nối không phải là dấu câu, thường sẽ ngắn hơn dấu gạch ngang và không có dấu cách ở giữa nó với các tiếng khác và thường được dùng trong các từ phiên âm có nhiều tiếng và dữ liệu ngày giờ.

Tác dụng của dấu gạch ngang

Sau khi tìm hiểu dấu gạch ngang nghĩa là gì, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tác dụng của dấu gạch ngang ở dưới đây. Vậy dấu gạch ngang có tác dụng gì?

Dấu gạch ngang được sử dụng để đánh dấu:

Cho chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong một cuộc đối thoại.

Ví dụ như: Thấy tôi sán đến gần, ông đã hỏi tôi:

  • Cháu là con ai?
  • Thưa ông, cháu là con ông Hoàng ạ.

Phần chú thích.

Ví dụ như: Một bữa Pa-xcan đi đâu về rất khuya, thấy bố mình – một viên chức tài chính vẫn còn cặm cụi trước bàn làm việc. 

Dấu gạch ngang được dùng để đánh dấu cho phần chú thích ở đằng trước

Dấu gạch ngang được dùng để đánh dấu cho phần chú thích ở đằng trước

Các ý trong một đoạn liệt kê.

Ví dụ như: Để quạt điện được bền, người dùng cần phải thực hiện các biện pháp sau đây:

  • Trước khi bật quạt, các bạn đặt quạt ở nơi chắc chắn để chân quạt được tiếp xúc đều với nền.
  • Khi điện đã vào quạt, cần tránh để cho cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.
  • Hằng năm, các bạn cần phải tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây điện bên trong quạt.
  • Khi không dùng, các bạn nên cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ và ít bụi bặm.

Bài tập dấu gạch ngang

Qua những thông tin trên chắc chắn các bạn đã hiểu rõ tác dụng của dấu gạch ngang là gì rồi. Để ghi nhớ kiến thức lâu, chúng ta hãy cùng làm bài tập thực hành về dấu gạch ngang ở dưới đây nhé.

Câu 1. Tìm các câu có chứa dấu gạch ngang (–) ở trong các đoạn văn dưới đây:

  1. a) Thấy tôi đến gần, ông đã hỏi tôi:
  • Con ăn cơm chưa?
  • Dạ, con chưa ạ.
  1. b) Con cá sấu này có da màu xám ngoét như vỏ cây bần, gai lưng mọc dài chừng ba đốt ngón tay, trông rất sợ. Cái đuôi dài – bộ phận khỏe nhất của con cá sấu dùng để tấn công đã bị trói xếp vào bên mạng sườn.

Trả lời

Các câu có chứa dấu gạch ngang trong 2 đoạn văn đề bài cho là:

  • Con ăn cơm chưa?
  • Dạ, con chưa ạ.

Cái đuôi dài – bộ phận khỏe nhất của con cá sấu dùng để tấn công đã bị trói xếp vào bên mạng sườn.

Thực hành làm bài tập dấu gạch ngang để ghi nhớ kiến thức

Thực hành làm bài tập dấu gạch ngang để ghi nhớ kiến thức

Câu 2: Điền dấu gạch ngang thích hợp vào trong đoạn văn sau đây: “Tuần trước, vào một buổi tối, có hai người bạn học cũ đã đến thăm tôi, đó là Châu họa sĩ và Hiền kỹ sư một nhà máy cơ khí. Châu đã hỏi tôi: Cậu có nhớ thầy Bản không? Nhớ chứ! Thầy Bản dạy vẽ cho bọn mình hồi còn nhỏ phải không?” 

Trả lời

Tuần trước, vào một buổi tối, có hai người bạn học cũ đã đến thăm tôi, đó là Châu – họa sĩ và Hiền – kỹ sư một nhà máy cơ khí. Châu đã hỏi tôi: 

  • Cậu có nhớ thầy Bản không? 
  • Nhớ chứ! Thầy Bản dạy vẽ cho bọn mình hồi còn nhỏ phải không?

Câu 3: Ghi những câu có chứa dấu gạch ngang ở trong mẩu chuyện “Quà tặng cha” ở cột A và công dụng của dấu gạch ngang ở cột B.

Mẩu truyện Quà tặng cha

Một bữa Pa-xcan đi đâu về rất khuya thấy bố mình – một viên chức tài chính vẫn còn cặm cụi ở trước bàn làm việc. Anh rón rén bước lại gần. Ông vẫn mải mê với những con số: Ông đang phải kiểm tra các loại sổ sách.

“Những dãy tính cộng với hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ làm sao!” – Pa-xcan đã nghĩ thầm. Trong óc của chàng sinh viên trẻ tuổi chợt lóe lên một tia sáng. Anh lặng lẽ đi về phòng mình và vạch ra một sơ đồ gì đó lên trên giấy.

Mươi hôm sau, ông bố đã rất ngạc nhiên khi thấy con ôm một vật gì kì lạ đặt ở trước bàn mình.

  • Con hi vọng món quà nhỏ này có thể làm cho bố bớt nhức đầu vì những con tính – Pa-xcan nói.

Thì ra đó chính là một chiếc máy cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết tình cảm vào việc chế tạo. Đó chính cũng chính là chiếc máy tính đầu tiên ở trên thế giới, tổ tiên của những chiếc máy tính điện tử hiện đại ngày nay.

Trả lời

Cột A

(Các câu có dấu gạch ngang)

Cột B

Tác dụng của dấu gạch ngang 

1.     Một bữa Pa-xcan đi đâu về rất khuya thấy bố mình – một viên chức tài chính vẫn còn cặm cụi ở trước bàn làm việc.

2.     “Những dãy tính cộng với hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ làm sao!” – Pa-xcan đã nghĩ thầm.

3.     – Con hi vọng món quà nhỏ này có thể làm cho bố bớt nhức đầu vì những con tính – Pa-xcan nói.

1.     Dấu gạch ngang trong câu này được dùng để đánh dấu cho phần chú thích trong câu.

2.     Dấu gạch ngang trong câu 2 này được dùng để đánh dấu cho phần chú thích trong câu.

3.     Dấu gạch ngang thứ nhất của câu 3 dùng để đánh dấu cho chỗ bắt đầu câu nói của Pa-xcan. Còn dấu gạch ngang thứ hai được dùng để đánh dấu cho phần chú thích trong câu.

Hy vọng bài viết này sẽ mang đến thông tin hữu ích để các bạn có thể hiểu rõ tác dụng của dấu gạch ngang là gì để sử dụng cho chuẩn xác trong các văn bản. Nếu các bạn còn vấn đề gì thắc mắc về nội dung của bài viết, hãy bình luận bên dưới để được giải đáp chi tiết.

Xem thêm:

Bài viết liên quan