Kênh đào Suez nằm ở đâu? Ý nghĩa, lịch sử kênh đào xuy-ê

14 Tháng Năm, 2023 106 Tuyentb

Kênh đào Suez là tuyến đường quan trọng giúp những con tàu chở hàng giao lưu thương mại lưu thông. Vậy kênh đào Suez nối những biển nào? Nó nằm ở đâu? Lịch sử hình thành như nào? Dài bao nhiêu km? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết hơn về kênh đào này qua những thông tin trong bài viết này.

Kênh đào Suez nằm ở đâu?

Kênh đào Suez có phiên âm tiếng Việt là Xuy-ê. Đây là kênh giao thông nhân tạo nằm ở trên lãnh thổ của Ai Cập, chạy theo hướng Bắc – Nam đi ngang qua eo vịnh Suez tại phía Đông Bắc Ai Cập. Đây là tuyến đường giúp lưu thông hàng hóa trực tiếp giữa châu Âu và châu Á nhanh nhất mà không cần phải vòng qua châu Phi.

Kênh đào Suez nối giữa 2 biển là Địa Trung Hải và Biển Đỏ

Kênh đào Suez nối giữa 2 biển là Địa Trung Hải và Biển Đỏ

Kênh đào Suez nối những biển nào? Kênh đào Suez nối giữa 2 biển là Địa Trung Hải và Biển Đỏ.

Ý nghĩa kênh đào Suez

Kênh đào Suez có vai trò vô cùng quan trọng, góp phần rút ngắn tuyến đường biển cho những con tàu chở hàng dưới 150.000 tấn đi từ Đại Tây Dương qua Địa Trung Hải đến Biển Đỏ rồi qua Ấn Độ Dương và ngược lại.

Kênh đào Suez có vai trò vô cùng quan trọng hiện nay

Kênh đào Suez có vai trò vô cùng quan trọng hiện nay

Nói cách khác, kênh đào này cung cấp một lối đi tắt cho những con tàu đi từ cảng ở châu  Âu, châu Mỹ đến những cảng ở phía Nam châu Á, phía Đông châu Phi và châu Đại Dương. Nếu không có Suez, các chuyến hàng di chuyển giữa những địa điểm này sẽ phải đi qua toàn bộ lục địa của châu Phi, làm tăng thêm chi phí và thời gian hành trình. Nhờ có kênh đào Suez, con đường biển đi từ London (Anh) tới Mumbai (Ấn Độ) đã rút ngắn được khoảng 12.000 km. 

Kênh đào Suez nhìn từ trên cao

Kênh đào Suez nhìn từ trên cao

Lịch sử kênh đào Xuy-ê

Sau khi biết rõ kênh đào Suez nối những biển nào, nằm ở đâu và có ý nghĩa như nào, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về lịch sử hình thành của kênh đào này.

Thời kỳ đầu xây dựng kênh đào Suez

Vào khoảng những năm 1839 – 1878 TCN, triều đại Vua Senusret III đã có một kênh đào Đông Tây nối giữa sông Nin và Biển Đỏ. Để giao thương giữa Biển Đỏ và Địa Trung Hải, họ đã dùng những con thuyền đẩy sào để người dân có thể qua lại 2 bên buôn bán.

Người lao động Ai Cập đang xây dựng kênh đào Suez

Người lao động Ai Cập đang xây dựng kênh đào Suez

Con kênh này không đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của Ai Cập lúc bấy giờ và đã nhanh chóng bị lãng quên. Theo sử sách Hy Lạp, vào những năm 600 TCN, vua Necho II đã nhận thấy tầm quan trọng của con kênh này và cho tu sửa lại nó. Tuy nhiên, con kênh này đã chính thức được hoàn thành bởi Vua Darius I của Ba Tư. Ông đã hoàn thành con kênh sau khi đưa quân chiếm được Ai Cập và mở rộng nó đủ để hai tàu chiến trieme tránh được nhau trong kênh và hành trình trong kênh chỉ mất 4 ngày.

Cuối thế kỉ 18, Napoléon Bonaparte ở Ai Cập đã có ý định xây dựng một con kênh đào nối giữa Biển Đỏ và Địa Trung Hải. Nhưng kế hoạch này đã bị hủy bỏ ngay sau những cuộc khảo sát đầu tiên bởi theo sự tính toán sai lầm của các kỹ sư thời bấy giờ thì mực nước của Biển Đỏ cao hơn Địa Trung Hải tới tận 10m.

Vào khoảng năm 1854 – 1856, Ferdinand de Lesseps – phó vương của Ai Cập đã mở một công ty kênh đào nhằm mục đích xây dựng các kênh đào phục vụ cho đội thương thuyền theo thiết kế của một kiến trúc sư người Úc tên Alois Negrelli. Sau đó, với sự hậu thuẫn của người Pháp công ty này đã được phát triển trở thành công ty kênh đào Suez vào năm 1858.

Công việc sửa chữa và xây mới kênh đã được tiến hành trong gần 11 năm. Hầu hết được tiến hành bởi những người lao động khổ sai ở Ai Cập. Người ta ước tính luôn có đến 30.000 người lao động ở trên công trường và cho đến khi hoàn thành và gần 120.000 người đã bỏ mạng tại đây.

Sau đó, người Anh đã nhận ra kênh đào này là một tuyến đường buôn bán quan trọng. Việc người Pháp nắm quyền chi phối con kênh này sẽ là một mối đe dọa cho những lợi ích về kinh tế và chính trị của Anh. Lúc này, lực lượng hải quân của Anh đang mạnh nhất trên thế giới nên chính phủ Anh đã chỉ trích việc sử dụng lao động khổ sai trên công trường và gửi tới một lực lượng người Ai Cập có vũ trang kích động nổi loạn trong công nhân khiến cho công việc xây dựng bị đình trệ.

Tức giận trước sự tham lam của Anh, phó vương de Lesseps đã gửi hẳn một bức thư tới chính phủ Anh để chỉ trích sự bất nhân của nước Anh khi mà một vài năm trước đó, trong công trình xây dựng tuyến đường sắt xuyên Ai Cập họ đã làm thiệt mạng 80.000 lao động khổ sai Ai Cập.

Lần đầu tiên dư luận thế giới phải lên tiếng hoài nghi về việc cổ phiếu của công ty kênh đào Suez đã không được rao bán công khai. Anh, Mỹ, Úc và Nga đều không có cổ phần ở trong công ty này, tất cả đều đã được bán cho người Pháp.

Kênh đào Suez được hoàn thành

Kênh đào Suez được hoàn thành

Vào ngày 17/11/1869, kênh đào Suez cuối cùng cũng được hoàn thành. Tổng chi phí xây dựng đã đội lên hơn 2 lần so với dự tính ban đầu của các kỹ sư. Những khoản nợ khổng lồ để xây dựng kênh đào này đã buộc người kế nhiệm Phó vương Ai Cập phải bán lại cổ phần trị giá 4 triệu bảng của mình cho người Anh. Tuy nhiên, người Pháp vẫn nắm giữ phần lớn cổ phần chi phối công ty kênh đào Suez.

Cuộc khủng hoảng kênh đào Suez

Năm 1888, một hội nghị ở Constantinople đã tuyên bố rằng kênh đào Suez là một khu vực trung lập và yêu cầu quân đội Anh phải bảo vệ kênh đào này trong suốt cuộc nội chiến ở Ai Cập.

Năm 1936, căn cứ vào hiệp ước với Ai Cập Anh đã đòi quyền kiểm soát tại kênh đào này.

Vào năm 1954, chính quyền Ai Cập đã phủ nhận hiệp ước 1936 và nước Anh buộc phải từ bỏ quyền kiểm soát con kênh đào này.

Năm 1956, tổng thống Ai Cập Nasser đã tuyên bố quốc hữu hóa kênh suez và có ý định xây dựng một căn cứ quân sự ở dọc kênh. Hành động này của Ai Cập đã được hậu thuẫn bởi Liên Xô và gây ra lo ngại sâu sắc cho Mỹ, Anh, Pháp và Israel.

Ngày 29/10/1956, Israel đã tấn công bán đảo Sinai và dải Gaza của Ai Cập để trả đũa.

Năm 1957, Liên Hợp Quốc đã cử lực lượng gìn giữ hòa bình tới đây để bảo đảm được tính trung lập của con kênh.

Năm 1967 -1975, kênh đào này đã bị đóng cửa bởi cuộc chiến tranh giữa Ả Rập và Israel.

Tới tháng 6/1967, có gần 15% các luồng hàng viễn dương và hơn 20% các luồng hàng vận chuyển dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ trên thế giới đã được vận chuyển qua kênh đào này.

Năm 2019, lưu lượng tàu đi qua kênh đào Suez mỗi ngày ước tính là khoảng 50 tàu. Theo thông tin từ giới chức, lưu lượng này dự kiến ​​sẽ tăng lên gần gấp đôi vào năm 2023 nhờ vào việc lưu thông hai chiều, giúp giảm bớt thời gian chờ đợi.

Sự cố kẹt tàu Ever Given tại kênh đào Suez

Con tàu khổng lồ 220.000 tấn MV Ever Given đã gặp sự cố và bị mắc kẹt tại kênh đào Suez vào hôm 23/3/2021. Với chiều dài 400m, con tàu đã nằm chắn ngang tuyến hàng hải quan trọng của thế giới khiến cho việc di chuyển của những con tàu khác ở cả hai hướng trên kênh đào Suez đều bị dừng lại và gây ùn tắc.

Ever Given bị kẹt tại kênh đào Suez

Ever Given bị kẹt tại kênh đào Suez

Đến ngày 29/3/2021 con tàu đã được giải cứu thành công. Tuy nhiên, sự cố này đã gây ra những thiệt hại đáng kể cho những con tàu khác. Các tàu phải neo lại chờ thông kênh trong sáu ngày rồi tiếp tục “xếp hàng” để chờ tới lượt qua kênh khiến cho tình trạng hàng hóa đến cảng bị trễ lịch, hàng hóa bị hỏng, mất thêm tiền cước,…

Một số câu hỏi liên quan đến kênh đào Suez

Sau khi tìm hiểu kênh đào Suez nối những biển nào, lịch sử hình thành ở bên trên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về một số thông tin liên quan được nhiều người quan tâm về kênh đào này nhé.

Kênh đào Suez là tuyến đường tắt vô cùng quan trọng giữa châu u và châu Á

Kênh đào Suez là tuyến đường tắt vô cùng quan trọng giữa châu Âu và châu Á

Kênh đào Suez dài bao nhiêu km?

Kênh đào Suez dài 193,30km (120,11 dặm), khúc hẹp nhất rộng 60m và độ sâu tại đó khoảng 24m, đủ khả năng cho tàu lớn 250.000 tấn có thể đi qua được.

Kênh đào Suez thuộc châu lục nào?

Kênh đào Suez là kênh giao thông nối giữa Châu Á và Châu Phi.

Kênh đào suez nối hai biển nào?

Kênh đào Suez là kênh giao thông nối liền giữa 2 biển là biển Đỏ và Địa Trung Hải.

Hy vọng bài viết mang đến những thông tin hữu ích để các bạn có thể hiểu rõ hơn về kênh đào Suez. Từ đó có thể trả lời được những câu hỏi như kênh đào Suez nối những biển nào, nằm ở đâu,… để đạt được điểm môn Địa Lý cao nhé.

 

Bài viết liên quan