Chuyển động cơ học là gì? Đứng yên là gì? Ví dụ minh họa

19 Tháng Bảy, 2022 106 HienNguyen

Chuyển động cơ học là gì? Đứng yên là gì? Cách để nhận biết một vật đang chuyển động hay đứng yên? Tất cả những kiến thức vật lý này sẽ được chúng tôi chia sẻ ngay sau đây.

Chuyển động cơ học là gì?

Sự thay đổi vị trí của một vật theo thời gian so với vật khác (hay còn gọi là vật mốc) thì được gọi là chuyển động cơ học, gọi tắt là chuyển động.

chuyen-song-co-hoc-la-gì

Ví dụ về chuyển động là gì?

Ví dụ:

– Ô tô, xe máy đang chuyển động trên đường.

– Tàu, thuyền đang di chuyển trên biển.

Quỹ đạo chuyển động là đường mà vật vạch ra khi nó chuyển động. Các dạng chuyển động thường gặp như sau:

– Chuyển động thẳng: Quỹ đạo chuyển động của nó là đường thẳng. Ví dụ: một vật rơi tự do từ trên cao xuống.

– Chuyển động cong: Quỹ đạo chuyển động của nó là đường cong. Ví dụ: ném, chuyền một vật nào đó.

– Chuyển động tròn: Quỹ đạo chuyển động của nó là đường tròn. Ví dụ: cánh quạt quay.

Đứng yên là gì? Khi nào một vật được coi là đứng yên?

vi-du-ve-dung-yen-la-gi

Ví dụ về đứng yên là gì?

Một vật được coi là đứng yên khi vị trí của vật đó không có sự thay đổi theo thời gian so với vật khác hay vật mốc.

Ví dụ: Hành khách ngồi yên trên tàu đang chạy.

Ở đây thì hành khách đứng yên so với tàu và chuyển động so với hàng cây ở bên đường.

Cách nhận biết một vật đứng yên hay chuyển động

Trong cuộc sống thực tế thì chúng ta có thể thấy được một vật chuyển động hay đứng yên bằng mắt thường. Tuy nhiên trong vật lý thì lại không như vậy. Trong môn học này, chúng ta nhận biết được một vật có đang chuyển động hay vẫn đứng yên căn cứ vào vị trí của vật đó với một vật được chọn làm mốc.

Cách xác định một vật chuyển động

Có nhiều cách khác nhau đề nhận biết được một vật có đang chuyển động hay không. Trong Vật lý học thì để nhận biết một vật chuyển động người ta sẽ dựa vào vị trí của vật đó so với vật khác được chọn làm mốc, được gọi là vật mốc. Nếu như vị trí của vật này thay đổi so với vật mốc theo thời gian thì vật đó chuyển động so với vật mốc.

Ví dụ: Để nhận biết một chiếc ô tô trên đường có chuyển động không thì chúng ta có thể so sánh vị trí của ô tô này so với cây cột điện hoặc so với cây cối bên đường. Nếu như theo thời gian mà vị trí của chiếc ô tô thay đổi so với cây cột điện hoặc cây cối bên đường thì tức là ô tô chuyển động.

cach-xac-dinh-ve-vat-chuyen-dong

Xác định vật chuyển động hay đứng yên dựa vào vật mốc

Cách xác định một vật đứng yên

Để nhận biết một vật đứng yên hay không thì người ta cũng căn cứ vào vị trí của vật đó so với vật được chọn làm mốc (vật mốc). Nếu như vị trí của vật không thay đổi so với vật mốc thì vật đó đứng yên so với vật mốc.

Chúng ta có thể chọn bất kì một vật nào để làm vật mốc. Thường thì người ta chọn Trái Đất và các vật gắn liền với Trái Đất như: nhà cửa, cây cối… làm vật mốc.

Ví dụ: Để nhận biết một người bên đường có đứng yên hay không thì ta có thể so sánh vị trí của người đó với cây cột điện bên đường. Nếu như theo thời gian mà vị trí của người đó không hề thay đổi so với cây cột điện thì tức là người đó đang đứng yên.

Tính tương đối của chuyển động và đứng yên

Tính tương đối ở đây được hiểu là một vật bất kỳ sẽ có thể được kết luận là nó đang chuyển động hoặc đứng yên còn phụ thuộc vào vật được chọn làm mốc. Vì vậy mà chúng ta cần phải chọn đúng vị trí vật mốc trong khảo sát dịch chuyển đang tiến hành.

Ví dụ:

– Tàu điện đang chạy và cây cối ven đường. Ở đây, chúng ta chọn cái cây ven đường làm mốc, vậy thì tàu điện có sự dịch chuyển cơ học so với cái cây.

– Tàu điện đang chạy và người ngồi bên trong tàu. Ở đây, nếu chúng ta chọn người ngồi im làm mốc, vậy tức là  tàu điện đang không có sự dịch chuyển cơ học so với người đó.

Kết luận: một vật có thể đứng yên với vật này nhưng nó cũng có thể là chuyển động cơ học với vật khác. Chính vì vậy mà sự chuyển động và sự đứng yên phụ thuộc vào vật mốc được chọn. Đây chính là tính tương đối của chuyển động cơ học và đứng yên.

Trên đây là những kiến thức có liên quan đến chuyển động cơ học là gì, cách nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên… Hãy tham khảo thật kỹ để có thể áp dụng nó vào học tập cũng như trong thực tế hàng ngày nhé!

Xem thêm:

Bài viết liên quan