Quặng boxit là gì? Thành phần, công thức, ứng dụng của quặng boxit

30 Tháng Chín, 2023 106 Tuyentb

Quặng boxit được ứng dụng rất nhiều trong sản xuất công nghiệp ở nước ta hiện nay. Tuy nhiên, có nhiều người chưa nắm rõ đầy đủ các thông tin về quặng boxit là gì? Công thức quặng boxit như thế nào?. Hãy cùng sieusach.info tìm câu trả lời chi tiết trong bài viết dưới đây. 

Quặng boxit là gì?

Khái niệm về quặng boxit

Quặng boxit là loại quặng nhôm có tên gọi là Les Baux – de – Provence, được nhà địa chất học Pierre Berthier người Pháp phát hiện lần đầu tiên vào năm 1821.

Quặng boxit được hình thành trong quá trình phong hóa

Quặng boxit được hình thành trong quá trình phong hóa

Quặng boxit có nguồn gốc từ đá núi lửa, được hình thành từ quá trình phong hóa các phần đá giàu kim loại nhôm, hoặc được tích tụ từ các quặng trước đó bởi quá trình xói mòn. Quặng boxit thường có màu nâu, hồng đặc trưng.

Xem thêm: 

Quặng boxit có nhiều ở đâu?

Quặng boxit thường được phân bố ở các vùng vành đai quanh xích đạo, nhất là những nơi có khí hậu nhiệt đới. Ở Việt Nam, quặng boxit được xác định lên tới 8 tỷ tấn, có nhiều nhất ở phía Nam, khu vực Tây Nguyên, tại các địa phận của tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông, Gia Lai.

Trong đó:

  • Phần trữ lượng bôxit được thăm dò chủ yếu ở Đắk Nông gồm có 7 mỏ với trữ lượng khoảng 2,7 tỷ tấn;
  • Vùng Bảo Lộc, Di Linh ở Lâm Đồng có 2 mỏ với trữ lượng trên 700 triệu tấn;
  • Vùng Konplong-Kanak (Gia Lai) có 2 mỏ với trữ lượng 370 triệu tấn.

Quặng boxit dùng để sản xuất kim loại nào?

Quặng boxit được dùng để sản xuất Al (nhôm), trong đó các boxit nhôm có thành phần chủ yếu là Al2O3 thường dùng để luyện nhôm trong các lò điện phân.

Quặng boxit được dùng để sản xuất kim loại nhôm

Quặng boxit được dùng để sản xuất kim loại nhôm

Quặng boxit dùng để làm gì?

Quặng boxit có ứng dụng rất đa dạng trong đời sống và công nghiệp, một số ứng dụng chính của quặng boxit:

Công nghiệp chế biến nhôm

Quặng boxit là nguyên liệu chính dùng để sản xuất nhôm nguyên chất, được sử dụng rất nhiều trong các ngành công nghiệp như: ô tô, hàng không, đóng tàu, điện tử, v.v.

Ứng dụng của quặng boxit trong ngành công nghiệp 

Ứng dụng của quặng boxit trong ngành công nghiệp

Điện tử

Quặng boxit với kim loại nhôm dẫn điện tốt được sử dụng trong sản xuất các bộ phận điện tử như: dây cáp, vỏ bọc, ống dẫn cho các thiết bị điện tử,…

Xây dựng và xây dựng cầu

Nhôm nhẹ, không gỉ, dễ gia công, chịu được va đập mạnh là thành phần chính trong quặng boxit. Do đó, nó đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các vật liệu xây dựng: cột điện, cửa, cột điện, ống nhôm, tấm nhôm,…

Đóng tàu và hàng hải

Với khả năng chống ăn mòn cao, nhẹ nhưng vẫn đảm bảo độ bền cơ học nên nhôm trong quặng boxit được sử dụng rộng rãi để đóng tàu, sản xuất các phần cơ khí cho tàu thủy.

Đời sống hàng ngày

Quặng boxit được sử dụng sản xuất các vật dụng tiêu dùng trong đời sống hàng ngày như: máy kéo, đồ nấu nướng, ly, lon, đồ gia dụng,…

Thành phần và công thức quặng boxit

Công thức quặng boxit được biểu diễn dưới dạng công thức hóa học là Al2O3. 2H2O. Trong đó thành phần chính của quặng boxit tồn tại ở 3 dạng cấu trúc chính tùy theo số lượng phân tử nước chứa trong nó. 

Công thức quặng boxit

Công thức quặng boxit

Cấu trúc tinh thể của nó bao gồm: Gibbsite Al(OH)3, boehmite γ-AlO(OH) và diaspore α-AlO(OH). Trong đó: 

  • Gibbsite có chứa hàm lượng alumin tối đa là 65,4%
  • Boehmite và diaspore cả 2 đều có hàm lượng alumin tối đa là 85%.

Ba dạng cấu trúc này của boxit có thể phân làm 2 nhóm dựa theo hàm lượng nước khác nhau có trong mỗi nhóm, đó là: monohydrates và trihydrate.

Quá trình hình thành của quặng boxit

  • Giai đoạn 1: Các giọt boxit nóng chảy từ trong lòng đấy được đẩy lên mặt đất qua các họng núi lửa. Các giọt boxit này khi để gần sẽ tự hút nhau, lớn dần và đi kèm với đá cuội từ dung nham núi lửa, trong đó có thành phần base-kiềm trẻ.
  • Giai đoạn 2: Do ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới ẩm, dăm cuội dung nham núi lửa bị laterit hóa. Quá trình này sẽ tạo ra set-kaolin trong có chứa quặng boxit, quặng sulfide đa kim, cuội, dăm. Tuy nhiên, nếu nằm trong mực nước ngầm, quặng boxit và quặng sulfide đa kim sẽ bị kaolinite hóa.
  • Giai đoạn 3: Boxit được làm giàu, tái tích tụ do sự rửa trôi, xói mòn của nước ngầm. Quá trình này xảy ra khi đá có hàm lượng sắt thấp hay có thể rửa trôi sắt trong quy trình phong hóa.

Bên cạnh đó, quá trình hình thành quặng boxit còn phụ thuộc vào các yếu tố: đá mẹ chứa những khoáng vật dễ hòa tan, lớp thực vật có vi khuẩn có độ pH từ  3,5 đến 4,0, có hệ thống thoát nước tốt…

Quá trình khai thác, sử dụng quặng boxit tại Việt Nam

Quặng boxit xuất hiện tại Việt Nam rất nhiều với 2 loại chính là: Quặng boxit có nguồn gốc trầm tích và boxit có nguồn gốc phong hoá laterit từ đá bazan. Do đó, hoạt động khai thác quặng boxit Tây Nguyên hiện được chú trọng và thực hiện với quy mô lớn. 

Hình ảnh khai thác quặng boxit diễn ra ở Tây Nguyên

Hình ảnh khai thác quặng boxit diễn ra ở Tây Nguyên

Theo đó, hoạt động khai thác quặng bôxit được cho là một quy trình cực kỳ phức tạp và mất nhiều thời gian. Quá trình này đòi hỏi phải có lượng điện, nước khổng lồ, tiêu tốn nhiều nguồn tài nguyên, năng lượng. Hơn nữa, sau quá trình khai thác cần phải trải qua quá trình điện phân mới có thể tạo ra được nhôm kim loại. Theo nghiên cứu, để có thể điện phân ra được 1 tấn nhôm đòi hỏi cần tiêu tốn tốn khoảng 12.000 kWh điện.

Điều này không chỉ làm cạn kiệt các nguồn tài nguyên thiên nhiên, mà còn gây ra ô nhiễm môi trường sống, đồng thời làm ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. 

Trên đây là những chia sẻ về quặng boxit là gì, thành phần, công thức và ứng dụng của quặng boxit. Hy vọng bài viết đã giúp bạn cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về vấn đề này.

Bài viết liên quan